1 LAT
Jubileusz Polskiego Towarzystwa Antropologicznego

Historia Towarzystwa

Polskie Towarzystwo Antropologiczne

Polskie Towarzystwo Antropologiczne (PTA) zostało zainicjowane przez prof. Adama Wrzoska, patologa, historyka medycyny i antropologa, założyciela i pierwszego dziekana Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Spotkanie założycielskie odbyło się 12 listopada 1925 r. PTA powstało na wzór Komisji Antropologicznej założonej w 1873 r. przy Krakowskiej Akademii Umiejętności oraz Polskiego Towarzystwa Antropologicznego i Etnograficznego utworzonego w 1878 r. w Paryżu. Uczestnicy pierwszego spotkania przyjęli statut inspirowany statutem Polskiego Towarzystwa Prehistorycznego i wybrali Zarząd na okres trzech lat. Zarząd składał się z następujących członków: prof. Adam Wrzosek jako prezes, prof. Adam Wodziczko jako wiceprezes, Włodzimierz Missiuro jako sekretarz i skarbnik oraz dr Michał Ćwirko-Godycki jako zastępca sekretarza i skarbnik. Członkowie zdecydowali także, że Przegląd Antropologiczny będzie oficjalnym czasopismem naukowym Polskiego Towarzystwa Antropologicznego, a jego pierwszym redaktorem naczelnym będzie prof. A. Wrzosek.

W pierwszym statucie określono podstawowe założenie Polskiego Towarzystwa Antropologicznego: „Celem Towarzystwa jest przyczynianie się do rozwoju antropologii”. Ta myśl jest realizowana od samego początku działalności Towarzystwa do chwili obecnej. Z czasem to założenie uszczegółowiono: „Podstawowym celem Polskiego Towarzystwa Antropologicznego, kontynuującego postępowe tradycje polskiej myśli akademickiej i naukowej, jest upowszechnianie wiedzy o antropologii”.

Liczba członków PTA systematycznie wrastała w kolejnych latach działalności, ze względu na to, że do Towarzystwa dołączali prawie wszyscy polscy antropologowie, a także przedstawiciele pokrewnych dyscyplin i osoby zainteresowane antropologią. W 1928 r. PTA liczyło 51 członków., w 1931 r. liczba ta wzrosła prawie trzykrotnie, osiągając 131. W czasie II wojny światowej działania PTA zostały przerwane, wznowione je dopiero po zakończeniu wojny. Zatem w 1948 r. liczba członków PTA wynosiła 73, w 1976 r. – 214, a w 2003 r. – 280.

Wraz ze wzrostem liczby członków, w instytucjach akademickich w całej Polsce powstawały oddziały stowarzyszone z PTA. W całej swojej historii oddziały PTA działały w Białymstoku, Gdańsku, Krakowie, Kielcach, Lublinie, Łodzi, Opolu, w Częstochowie, Poznaniu, Szczecinie, Toruniu, Warszawie i Wrocławiu. Obecnie PTA składa się z 200 członków i posiada dziesięć oddziałów w: Bydgoszczy, Gdańsku, Kielcach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu.

Do organów Towarzystwa należą: Walne Zgromadzenie, Zarząd Główny (organ wykonawczy) oraz Komisja Rewizyjna i Sąd Koleżeński. Zarządowi Głównemu przewodniczy Prezes. Stanowisko to kolejno zajmowali: prof. Adam Wrzosek (1925–1952), prof. Jan Mydlarski (1952–1956), prof. Tadeusz Dzierżykray-Rogalski (1956–1984), prof. Andrzej Malinowski (1984–1987), prof. Paweł Bergman (1987–1999), prof. Danuta Kornafel (1999–2007), prof. Maria Kaczmarek (2007–2015), prof. Krzysztof Szostek (2016–2019). Obecnie te funkcję pełni prof. Jacek Tomczyk, od 2020 r.

Wykorzystano następujące materiały:  M. Kaczmarek, „90 years of the Polish Anthropological Society and Anthropological Review: a success story” w Anthropological Review, Vol. 79 (2), 97–113 (2016)

Fot. https://uniwersyteckie.pl/sto-lat-uam/uniwersytet-poznanski-jego-sila-tkwila-w-kadrach

Copyright © PTA 2024