Koleżanki i Koledzy – Członkowie PTA,
Sejm RP w dniu 13 lipca 2023 r uchwalił nowelizację Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 5 czerwca 2023. Zmiany w ustawie dotyczą m.in. rezygnacji z pozwoleń na prowadzenie amatorskich poszukiwań zabytków w aktualnie obowiązującej formie. Zgodnie z nowelizacją ustawy wystarczyć ma zgłoszenie dokonane przy pomocy aplikacji, że takie poszukiwania będą prowadzone, a pozyskane w ten sposób zabytki powinny być zgłoszone do właściwego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (WKZ). Przy czym to poszukiwacz będzie dokonywał oceny, czy znaleziony przedmiot jest zabytkiem, czy też nie. W razie zaś niedopełnienia obowiązku zgłoszenia odkrycia przewidywana jest jedynie kara grzywny.
Zwróćcie Państwo uwagę na Art. 36 C wymienionej ustawy, który mówi między innymi: „Osoba poszukująca zabytków jest obowiązana przerwać poszukiwania w miejscu znalezienia zwłok lub szczątków ludzkich, przedmiotów lub substancji groźnych dla zdrowia i życia ludzi, w szczególności materiałów wybuchowych oraz toksycznych substancji chemicznych, i zawiadomić niezwłocznie najbliższą jednostkę Policji.”
Takie brzmienie powyższego artykułu będzie mogło powodować sytuacje, że informacje o odkryciach pradziejowych i/lub historycznych pochówków nie będą obligatoryjnie zgłaszane do WKZ, jeśli szczątkom nie będą towarzyszyć żadne przedmioty. Konsekwencją tego będzie niszczenie archeologicznego dziedzictwa funeralnego i utrata wiedzy o biologii i kulturze społeczności zamieszkujących dawniej Polskę.
O innych zagrożeniach wynikających z nowelizacji ustawy piszą Koleżanki i Koledzy ze Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich w petycji, która znajduje się pod adresem:
https://www.petycjeonline.com/protestujemy_przeciw_zmianie_prawa_dla_poszukiwaczy_zabytkow
Poprzyjmy stanowisko środowisk archeologów, muzealników i konserwatorów zabytków, jednomyślnie przeciwne projektowi zmian Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zakresie dotyczącym regulacji poszukiwań zabytków.
Zarząd PTA